Een hart dat bonst als een gek, een droge mond, trillende knieën, klamme handen, niet meer helder kunnen nadenken en bang de controle over jezelf kwijt te raken en volledig de mist in te gaan.
Spreekangst, heb jij er ook last van?
Dan weet jij het vast ook: spreekangst voelt zo heftig en onontkoombaar dat het lijkt alsof er helemaal niets aan te doen is.
Het voelt als iets waar je het maar mee moet zien te rooien en waar je nooit vanaf zult kunnen komen.
Maar is dat ook zo?
Nee, dat is niet zo en dat durf ik inmiddels ook echt volmondig te zeggen..
Spreekangst is zo goed als altijd op te lossen of in ieder geval te verminderen
In mijn inmiddels behoorlijk ruime ervaring als spreekcoach heb ik gemerkt dat spreekangst zo goed als altijd is te verminderen of zelfs helemaal op te lossen.
Ook als je er heel lang last van hebt en de angst heel heftig is.
Gelukkig maar! 😉
Wat precies bedoel ik met spreekangst?
Er is sprake van spreekangst wanneer je je zo gestrest en angstig voelt in bepaalde spreeksituatie dat je angst je blokkeert en maakt dat je niet meer goed voor de dag komt of dat je bepaalde spreeksituaties vermijdt, omdat je denkt dat het je toch niet gaat lukken.
Spreekangst kan zich in allerlei andere soorten situaties voor doen. Niet alleen bij het geven van presentaties, maar ook bij vergaderingen, workshops, webinars of voorstelrondjes en ook bij bepaalde 1 op 1 gesprekken, of als je een telefoontje moeten plegen.
‘Het allerergste vind ik voorstelrondjes, ik weet niet wat er dan met me is, maar ik ben elke keer weer bloed- en bloednerveus!”
Veel mensen voelen hun angst al ver van tevoren opkomen als zij iets spannends moeten doen, variërend van dagen, weken of zelfs maanden van tevoren. Je merkt dan dat je slechter slaapt, je constant zorgen maakt over je spreekmoment, last hebt van malende gedachten, overdreven perfectionisme en het gevoel dat je op een ramp afstevent.
“Ik weet dat het pas over een half jaar is maar ik word nu al beroerd als ik denk over het referaat dat ik volgend jaar moet houden.’
Het kan ook zo zijn dat je spreekangst je volkomen overvalt en pas van zich laat horen vlak van tevoren of zelfs pas als je het woord neemt.
“Ik wist niet wat me overkwam, ik kon niet meer nadenken en alles werd zwart voor mijn ogen.’
De impact die spreekangst heeft is niet te onderschatten.
Hij maakt dat je minder van je laat horen dan je zou willen. Of dat je niet goed uit de verf komt als het erom spant. En dat kan grote gevolgen voor je studie of loopbaan hebben.
“Ik ben benaderd voor een managementfunctie, maar mijn spreekangst houdt mij tegen.’
Maar dat niet alleen, vaak zie ik bij mijn cliënten dat hun spreekangst doorwerkt en een flinke knauw geeft aan het beeld dat zij van zichzelf en de wereld hebben.
“Al mijn collega’s doen het gewoon, waarom moet het mij altijd zoveel moeite kosten? Ik heb het blijkbaar niet in me.’
Spreekangst kan maken dat je je minderwaardig voelt. En dat breekt mijn hart want spreekangst heeft niets te maken met wie of wat je bent.
Er is niets mis je met je en je bent helemaal goed precies zoals je bent, maar net zo goed als het moeilijk is om te zwemmen als je in het water wordt gegooid zonder ooit les te hebben gehad, is het heel lastig te spreken in het openbaar als je de slagen niet kent en niet goed weet hoe het voor je werkt. .
Wat is spreekangst eigenlijk?
Spreekangst is niets meer en niets minder dan een onbewust opgebouwd reactiepatroon dat is gebaseerd op een verkeerde inschatting van bepaalde spreeksituaties.
Lees hier meer over wat spreekangst is..
De wortel van spreekangst ligt eigenlijk altijd ergens in onze kindertijd. Ons jonge brein is dan druk bezig met het in kaart brengen van de wereld en het inschatten van wat wel of niet potentieel bedreigend is. Daar zitten per definitie fouten en verkeerde inschattingen in. Bij spreekangst is dat ook zo, het kan misschien wel spannend zijn, maar het is zeker niet levensbedreigend, in ieder geval niet in ons veilige Nederland.
Maar terecht of onterecht, als zo’n reactiepatroon eenmaal actief geworden is gaat het zijn eigen leven leiden en lijkt het moeilijk te stoppen te zijn.
Dat is echter maar schijn, gelukkig is het heel goed mogelijk om dit soort reactiepatronen bij te stellen en aan te passen. Als je maar eenmaal weet hoe dat werkt en vooral ook hoe dat voor JOU werkt.
Dit is waar ik mijn cliënten in begeleid en ik zie keer op keer weer hoe zij hun angst inderdaad weten te keren en om weten te zetten tot veel meer plezier en spreekgemak.
“In het verleden kon de datum wanneer er een presentatie gepland was mijn hele week/maand bepalen. Ik was slecht gehumeurd en keek zó erg op tegen het moment van spreken. Dit is helemaal verdwenen en eigenlijk is mijn droom uitgekomen: ik ben ook één van de mensen die van zijn spreekangst af is!”
Vivian Scholten
Geen enkele baby wordt geboren met spreekangst.
Iedere pasgeborene vraagt of schreeuwt (!) om wat hij of zij nodig heeft.
Zonder dat zij zich zorgen maakt over wat men wel niet van haar zal denken.
Spreekangst zit niet in je DNA of genen. Het is een aangeleerd patroon en het goede nieuws is dat je alles wat je aanleert (bewust of onbewust) ook weer kunt afleren.
Als je maar eenmaal weet hoe dat voor je werkt..
Wat heb je nodig om je spreekangst te temmen?
In wezen zijn er maar een paar dingen nodig om iets aan je angst te doen:
#1. Neem JE WENS EN VERLANGEN om er iets aan te doen serieus
Zonder een werkelijk verlangen om ergens iets aan te doen blijft alles bij het oude en verandert er niet veel. Misschien ben je bang dat het je toch niet gaat lukken. Dat geeft niet, die angst is begrijpelijk en mag er zijn, laat hem je er alleen niet van weerhouden op de volgende 2 stappen te nemen.
#2. BESLIS om je spreekangst ter hand te nemen en het op te gaan oplossen
Super-belangrijk dit. Beslis om er iets aan te doen en vertrouw erop dat de volgende stappen vanzelf komen.
#3. Ga op zoek naar de KENNIS EN SUPPORT die je nodig hebt
Angst doorbreken is heel goed mogelijk, maar waarschijnlijk lukt het je niet met wat je er NU zelf over weet, anders had je het allang opgelost nietwaar?
Gelukkig sta je er niet alleen voor, ga op zoek naar de kennis en support die jij nodig hebt. Of dat nou boeken, blogs, een workshop, training, therapie of coaching is.
‘Jacqueline heeft me een ’toolbox’ gegeven om met meer vertrouwen en rust voor de groep te kunnen staan. Erg fijn!’
Fiona Vestering, consultant, Amsterdam
En wanneer is spreekangst NIET op te lossen?
Nogmaals, ik ben ervan overtuigd dat iedereen die een gesprek kan voeren uiteindelijk ook in staat is om voor een groep te gaan staan en het woord te nemen zonder in paniek te raken en alleen maar de benen te willen nemen.
Dat lukt alleen niet als je alles bij het oude laat en je je angst niet de aandacht geeft die nodig is om hem in betere banen te leiden.
Als je bij de pakken neer blijft zitten en niet in actie komt, zal er niet veel veranderen. En met in actie komen bedoel ik niet zozeer het gewoon maar te doen, want dat kan negatief werken, maar vooral ook op zoek te gaan naar wat er in basis aan de hand is en hoe je daar iets in kunt gaan veranderen.
Ga op onderzoek uit, informeer je en aarzel niet om hulp te vragen als je merkt dat je er zelf niet uitkomt.
Je staat er niet alleen voor.
Ga op zoek naar ondersteuning die bij jou past. Of dat nou coaching, therapie of een of andere zelfhulp-techniek is.
En natuurlijk ben ik hier om je te helpen en te ondersteunen in jouw weg naar meer spreekgemak. Om te beginnen heb ik alvast een heleboel gratis tips voor je en daarnaast ook workshops en individuele coaching.
Heb je behoefte aan nog wat meer ondersteuning? Neem dan gerust even contact met me op dan maken we een afspraak voor een vrijblijvend telefonisch kennismakingsgesprek. In dit gesprek onderzoeken we wat er precies voor jou speelt en hoe je dat kunt gaan oplossen.
Maar wat je ook doet of niet doet, weet dat ook jij alles in huis hebt om vrijuit het woord te nemen en te spreken zonder (al teveel) stress.
Hartelijke groet,
PS. Vraag hieronder het gratis e-boekje Spreken zonder stress aan en ontvang om de week nieuwe tips, tools & inspiratie.
Meer lezen over spreekangst?
- Spreekangst, moet je weten waar het vandaan komt om het op te lossen?
- Wat is spreekangst en hoe los je het op?
- Lost spreekangst vanzelf op door het vaak te doen?
- Coaching traject ‘Van spreekangst naar spreekplezier’